|
Reč hidžama arapskog je porekla i potiče od korena al-hadžm što znači sisati, isisavati, izmusti i upotrebljava se da označi dreniranje dojke za vreme dok dete sisa. Al-hadžam je osoba koja izvodi hidžamu, a hidžama je naziv za profesiju. Mihdžam je naziv za halat koji se upotrebljava za sakupljanje krvi ili pak za nož koji se upotrebljava pri radu hidžame. Istorijat Procedura je poznata u tradicionalnim lečenjima Babilonaca, zatim Malajaca gde se naziva "bekam", Kine pod nazivom "gua-ša", te Arapa "hidžama". Nakon što je preporučena od strane Poslanika Muhammeda s.a.v.s., koji je prema navodima u brojnim hadisima, ostavio preporuke za vreme i načine izvođenja hidžame, ona nastaje na tlu Medine kao jedna specifična i blagotvorna metoda lečenja. Na ovaj način hidžama postaje sunet. Halat Kao posudice za hidžamu su korišteni životinjski rogovi, zatim različite posudice u obliku šoljica, koje su bile od bambusa, metala, kasne od stakla, a u novo vreme i plastike. Vakum je u rano vreme dobijan isisavanjem vazduha iz životinjskoga roga čiji je široki kraj bio postavljen na kožu pacenta. Drugi način dobijanja vakuma u posudicama je sagorevanjem komadića papira ili vate. Najsavremenija oprema postiže vakum pomoću pumpe. Zarezivanje kože rađeno je oštrim kamenom, različitim nožićima i žiletima. Danas se radi hirurškim skalpelom. Način izvođenja hidžame Izvodi tako da se na kožu, na raznim mestima po telu, postave posudice. U njima se na različit način isisavanjem vazduha dobe vakum. Na taj način se, koža i potkožne strukture, pod delovanjem vakuma delimično usisavaju u posudice, što izaziva nakupljanje krvi u tom području - tzv. hiperemiju. Nakon što se posudice skinu, evidentira se crveni trag podkožno nakupljene krvi, koji neko vreme ostaje. Ukoliko se oštrim instrumentom naprave ubodi ili plitki i mali rezovi na koži, a potom se posudice sa vakumom ponovo apliciraju, dolazi do isisavanja krvi u njih. Ona je u početku jako tamna, venska, a aplikacija vakuma se ponavlja sve dok krv ne postane svetlija. Prljava krv - stvarnost ili legenda? Smatra se, da je krv koja leži pod kožom puna toksina i da to može izazvati bolnost. Oni se na pomenuti način evakuišu iz organizma. Savremene naučne medicinske stude, koje se sprovode u svetu, pokazale su da postoji evidentna razlika u sastavu kapilarne krvi uzete iz prsta (odakle se obično uzima za analizu) i one uzete prilikom hidžame. Laboratorijski nalazi pokazuju tu razliku.
Za šta se koristi hidžama? Metoda je korisna protiv bolova u ramenu, leđima, glavi, licu, grlu, uhu, nosu i očima, te u drugim područjima. Hidžama, prema tradiocionalnom medicinskom tumačenju, ima ulogu u zagrevanju i regulaciji protoka energe u krvi, raspršujući hladnoću, vlagu, toksine i vetar. Smanjuje otok i bol. Sledeća stanja dobro reaguju na hidžamu: oboljenja uzrokovana vlagom kao bol u krstima, lumbago, išijas, bol u rukama ramenima, bol u nogama i mišićima, stomačni bolovi sa povraćanjem, glavolje, migrene, nesanica i sl. Ko izvodi hidžamu? Hidžamu su tokom istore zvodili za to obučeni ljudi. U početku su to radili lekari, a kasne je to prešlo u ruke berberskog zanata (zajedno sa vađenjem zuba i obrezivanjem-cirkumcizijom). U svakom periodu su postojali određeni propisi koji su regulisali rad osoba koje su puštale krv, te njihovu opremu i obrazovanje. U toku izučavanja brijačko-berberskog zanata prkatično i teoretski se učilio i obavljanje pomenutih radnji. U našim krajevima unazad 60 godina u edukaciji brijača-berbera se ne uči vađenje zuba, puštanje krvi i obrezivanje. U nekim sredinama još su se zadržali berberi koji na stari, primitivan i medicinski neispravan način sunete-obrezuju djecu, ali to je sve rjeđe.. • Danas brijači - berberi, ne puštaju krv, ne vade zube, niti obavljaju cirkumciziju (sunećenje). Ove procedure obavljaju za to kvalifikovane osobe koje se posebno educiraju. • Prvo su zubari, potom stomatolozi preuzeli vađenje zuba, ali i njihov popravak i lečenje. • Zatim se obrezivanje (cirkumcizija, sunećenje) vrši na medicinski adekvatan način uz zadovoljenje svih higenskih i medicinskih uslova (dezinfekcija, sterilni instrumenti, jednokratni nožić, podvezivanje krvnih suda radi zaustavljanja krvarenja i sl.) Najčešće je rade hirurzi ili lekari. • Puštanje krvi je medicinska metoda i spada u domen male hirurge. Pravljenje rezova na koži zahteva strogu primenu principa asepse i antisepse, te korišćenje jednokratnih instrumenata i sterilnog materijala. Adekvatno je može uraditi samo za to edukovana i kvalifikovana osoba, sa određenim sertifikatom. Sve ostalo je nestručnost, laicizam, ili dunđeraj. Nestručan rad ni po svetovnim, niti po verskim normama ne poželjan niti dozvoljen • Poslanik Muhamme s.a.v.s. je bolesnike na lečenje slao lekaru, koji je bio Jevrejin i koji je medicinski fakultet završio u Perziji. *Radi se o Haris ibn Kalada iz plemena Takif, koji je bio savremenik Muhameda s.a.v.s. Medicinu je studirao u velikom perzijskoj školi medicine Džundi Šapur. On je konsultovan i od strane perzijskog kralja Kusrav Anušarvan-a (koga su zvali Kišra na arapskom i Chosroes na grčkom jeziku. * E.G.Browne, Islamic Medicine, Goodword books, N.Delhi 2003. Ukratko, lekar je jedini podoban, kvalifikovan i zakonski odgovoran, uz napomenu da i on mora imati dodatnu edukaciju za tretman hidžamom.
dr Merim Omerhodžić
|
